02 - Land

Genesis 1:2

In die begin het God die hemel en die aarde geskape. Die aarde was woes en leeg en duisternis was op die vloed en die gees van God het gesweef op die waters.

Het overwegend Duits-Lutheraanse Namibie is een Godvergeten land. Het droogste land van Zuidelijk Afrika is woest en ledig. De schepping lijkt nog maar net achter de rug. Maar er zijn in het midden en Zuiden niet veel wateren waar de geest van God over kan zweven. 

Namibie grenst aan Angola, Zambia, Botswana en Zuid-Afrika.  Het land dankt zijn naam aan de Namib-woestijn, de oudste woestijn op aarde (55 miljoen jaar)  die over de volle lengte van de kust tussen het binnenland en de oceaan ligt. Ooit was deze woestijn een zee. Door geologische gebeurtenissen droogde de zee op en veranderde in een woestijn. Duitse geologen stelden aan het eind van de 19e eeuw vast dat er grote ondergrondse (fossiele) watervoorraden waren. Dat maakte de ontginning van de woestijn mogelijk.

Namib is een Nama/ Damara woord dat afgeschermd/omheind gebied betekent. Het binnenland word door de woestijn afgeschermd van de zee. Op de meeste plaatsen gaat de woestijn zelfs rechtstreeks in zee over. Dit is de enige plek op aarde waar dit gebeurt. Zeevaarders die in problemen komen kunnen kiezen tussen verdrinken of omkomen van de dorst. Een hardvochtig land..

Verder zijn er nauwelijks natuurlijke havens.  Aan de 1500 km lange kust (Afstand Amsterdam -- Barcelona) liggen slechts 3 plaatsen: Luderitz, Walvisbaai en Swakopmund. Verder hier geen vriendelijk warme Golfstroom, maar de woeste ijskoude Benguela stroom, rechtstreeks vanuit Antarctica, rijk aan vis en (balein) walvissen.

¨Namib¨ kan ook vertaald worden met "open ruimte". Dat is een understatement: Namibië is ca 25 x zo groot als Nederland maar heeft desondanks maar 2,2 miljoen inwoners. 350.000 daarvan wonen in de hoofdstad Windhoek. Veel nederzettingen hebben echter vaak maar enkele tientallen inwoners, zoals bv Solitaire.

Het ontoegankelijke Noordelijk deel van de kust heeft veel namen gehad: "Land dat door God in toorn is gemaakt" (De San), "de Poorten van de hel" (De Portugezen). Tegenwoordig staat dit deel van de kust bekend als "Skeleton Coast". Overal liggen scheepswrakken en skeletten van gestrande walvissen. Het is gemakkelijk om hier te stranden. Er liggen scherpe rotsen vlak onder water en door het temperatuurverschil tussen het koude water en het warme land is vaak dichte mist.  

In het Noord-Oosten, achter de Skeleton Coast en aan de grens met Angola ligt het wilde en zeer afgelegen Kaokoveld. Er zijn vrijwel geen gebaande wegen en een reiziger moet er grotendeels zijn eigen weg zoeken. In honderdduizenden jaren is hier niets veranderd. De Himba leven hier, vrijwel als enige groep, nog op traditionele wijze. Verder vind je hier ook de beroemde woestijnolifanten, een speciale kleinere ondersoort die zich volledig heeft aangepast aan het leven in de woestijn, en de zeldzame zwarte rinoceros.

In het oosten ligt de Kalahari woestijn. Deze ligt maar voor een klein deel in Namibië. Het grootste deel ligt in Botswana. Deze halfwoestijn met zandduinen, steppen en zoutpannen is grofweg twee keer zo groot als Frankrijk. De Makgadikgadi Zoutpannen hebben de afmetingen van Zwitserland. Planten, dieren en mensen hebben zich hier ondanks de droogte al honderdduizenden jaren met succes weten te handhaven.

Kalahari is een woord uit het Tswana en betekent: "Land van de grote dorst". De boeren noemde het "Dorsland". De Kalahari is "Boesmanland", leefgebied van de San. Vroeger leefden ze verspreid over heel Namibie. Oude rotstekeningen van meer dan 25.000 jaar oud getuigen van hun voormalige aanwezigheid op talloze andere plaatsen.

Centraal in het land ligt de Brandberg, een uitgedoofde vulkaan en het hoogste punt van Namibie. De grotten in deze omgeving werden vroeger door Bosjesmannen gebruikt en hier vind je dan ook een aantal van deze rotsschilderingen. Een bekende tekening is ´The white  lady´. Het betreft hier echter geen lady maar waarschijnlijk een dansende beschilderde sjamaan, die rituelen uitvoert voor een gunstige jacht.

In het Noorden van Namibie is het klimaat een stuk vochtiger. Daar vind je Savannes en wetlands, zoals de Etosha pan en Noordelijker de zeer wildrijke Okavango Delta: een rivierdelta die midden in het land ophoudt; gesmoord in de droogte van de Kalahari.

In het uiterste Noorden ligt ook de merkwaardige Caprivistrip: een 30 km brede en 210 km lange strook land tussen Angola en Botswana. Ze dankt haar naam aan de Duitse Rijkskanselier Graf Leo von Caprivi die aan het eind van de 19e eeuw met de Caprivistrook een verbinding wilde creëren met Tanzania, Duitsland's andere kolonie in Afrika. Gezien de enorme afstand tussen deze twee kolonies een tamelijk onrealistisch plan.

Namibië heeft dus een boeiend en gevarieerd landschap. De afstanden zijn groot maar dat kennen we van de USA. En hier geen drukke 12-baans snelwegen. 300 km op een dag moet dus wel te doen zijn...